سمینار نقش شرکت های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی کشور با در نظر گرفتن شرایط تحریم

The role of small and medium - sized companies in the country's economic development considering the terms of sanctions
تصویر شاخص
رشته

مدیریت، مدیریت مهندسی، اقتصاد

نوع فایل

PDF, Word

زبان

فارسی

تعداد مقالات ضمیمه

13

حجم

7 مگابایت

سمینار نقش شرکت های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی کشور با در نظر گرفتن شرایط تحریم

 

مقدمه

در دنیای پر تحول امروز، صنایع کوچک و متوسط اساسی ترین عامل پیشرفت در عرصه های صنعتی و اقتصادی محسوب می گردد. بر اساس مطالعات انجام گرفته توسط  APEC پایدارترین اقتصادها در جهان مربوط به اقتصادهای دانش محور است و در این میان شرکت های کوچک و متوسط موتور محرک و توسعه این اقتصادها هستند . با توجه به نقش کلیدی که شرکت های کوچک و متوسط تاکنون در عرصه پیشرفت فناوری در دنیا ایفا نموده اند، در اقتصاد دانایی محور نیز رویکرد ویژه ای به چنین مؤسساتی شکل گرفته است. بر اساس بررسی های انجام شده، نوآوری ها و پیشرفت های صنعتی طی دهه های اخیر در سطح جهان حاصل فعالیت های نوآورانه شرکت های کوچک و متوسط در صنایع نوآور و دانش محور بوده است. علاوه بر این محققین، اشتغال در بنگاه های کوچک به ویژه شرکت های فناور را در دوران رکود و التهاب اقتصادی، پایدارتر از اشتغالی می دانند که توسط بنگاه های بزرگ ایجاد شده است با تمام ویژگی های منحصر به فرد صنایع کوچک و بزرگ و نقش اصلی آنها در توسعه پایدار جوامع و رشد اقتصادی در جهان، متأسفانه این صنایع کوچک و متوسط در مقایسه با شرکت های بزرگ از احتمال شکست بسیار بالاتری برخوردارند. بر این اساس نقش این صنایع، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال تنها در صورت بقاء آنها مفهوم می یابد چرا که صنایع تازه وارد باید بتواند بقاء یافته و فعالیت خود را در مدت زمان قابل توجهی ادامه دهد. به علاوه، در شرایط تحریم و التهاب اقتصادی، این صنایع در معرض تأثیرات مختلف محیطی خواهند بود. بنابر این صنایع کوچک و متوسط از یک سو موتور اصلی رشد اقتصادی و توسعه فناوری کشورها محسوب شده و از سوی دیگر شدیدأ مستعد ابتلاء به مشکلات متعدد و نرخ بالای شکست هستند. از سوی دیگر، مسأله ای که توجه به این شرکت ها را برای کشور ما دو چندان می کند توان تقابل صنایع کوچک و متوسط با تحریم های اقتصادی و قدرت تحمل و مرتفع نمودن شرایط رکود در یک کشور است.

بیان مساله

تحریم های اقتصادی همواره ابزاری برای فشار کشورها بر کشورهای دیگر بوده است و در دوره های جدید نیز کاربرد بیشتری یافته است. در بیشتر تعریف های ارائه شده برای تحریم اقتصادی، ایجاد مکانیسمی برای همسو کردن کشورهای هدف با خواسته های کشورهای اعمال کننده مطرح بوده است. در برخی از مطالعات، بیان شده است که تحریم اقتصادی درواقع با هدف سیاسی اعمال می شود، به گونه ای که کشورهای اعمال کننده از برخی منافع تجاری و اقتصادی خود برای دستیابی به اهداف سیاسی چشم- پوشی می کنند. ایلر، تحریم های اقتصادی را اینچنین تعریف می کند: منظور از تحریم اقتصادی کاهش یا متوقف کردن یا تهدید به توقف روابط اقتصادی و تجاری و مالی متعارف با کشور هدف از سوی کشور یا کشورهای تحریم کننده است. درواقع، تحریم سلاحی اقتصادی در میدان مبارزهای غیرنظامی است که دیپلماسی را از گفت وگو فراتر می برد و وارد حوزۀ عمل می کند (رحمانی زاده و زمانی، ۱۳۹۸).

تحریم اقتصادی ابزاری سیاسی است که به مدت سی دهه، قدرت های سیاسی و اقتصادی برای رسیدن به اهداف سیاسی
خود علیه اقدامات گوناگون ایران اعمال کرده اند. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ تاکنون بارها آمریکا از این ابزار علیه ایران استفاده کرده است. در سال های اخیر جنبه های تحریم ها گسترش پیدا کرده و اتحادیه اروپا نیز به جمع تحریم کنندگان ایران اضافه شده است. ایران کشوری دارای تنوع آب و هوایی مختلف و پتانسیل فراوان نیروی انسانی و منابع طبیعی و شرایط مناسب از نظر توسعه ی انسانی و سیاسی در منطقه است. هر چند چندین دهه است که کشور ایران مورد تحریم های سیاسی و اقتصادی از سوی شورای امنیت جهانی قرار گرفته ولی با اتکا به پتانسیل های نامبرده، توان خروج از این برهه ی تاریخی را با توجه به اتخاذ سیاست های اقتصادی و دیپلماسی هوشمندانه خواهد داشت. تحریم های اقتصادی اثرهای مختلفی بر بخش های متعدد اقتصادی از جمله صنایع دارد. تأثیر تحریم های اقتصادی بر صنایع می تواند به صورت کمبود مواد اولیه، ماشین آلات و قطعات یدکی و موارد دیگری از این دست بروز نماید (عزتی و همکاران، ۱۳۹۹).

شرکت های کوچک و متوسط سهم قابل توجهی در توسعه اقتصادی، نشاط اجتماعی و ثبات سیاسی هر کشور دارند. ماهیت شرکت های کوچک و متوسط متفاوت است و این شرکت ها را می توان برای هر نوع فعالیت کسب و کار در منطقه شهری یا روستایی تأسیس کرد و آنها را ستون فقرات اقتصاد ملی در نظر گرفت. معمولا کسب و کارهای کوچک و متوسط از سه ویژگی کیفی برخوردارند که این ویژگیها به آنها ماهیتی متفاوت از صنایع بزرگ داده است. این ویژگیها عبارتنداز وحدت مالکیت و مدیریت، مالکیت فردی و خانوادگی، استقلال از سایر کسب و کارها (علمدار و همکاران، ۱۳۹۵).

امروزه صنایع کوچک و متوسط، عامل عمده رشد ساختار صنعتی بسیاری از کشورها محسوب می شوند و چنین صنایعی برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه که درصدد احیای ساختار اقتصادی خود هستند، بسیار حائز اهمیت می باشند. بررسی ها نیز نشان داده است که شرکت های کوچک و متوسط از طریق چهار مجرای کارآفرینی، نوآوری، تغییر فناوری ها و در نهایت ایجاد فرصتهای شغلی بر اقتصاد جهانی تاثیر می گذارند. صنایع کوچک و متوسط از جمله مؤثرترین عوامل در رشد توسعه و سیستم های اقتصادی و اجتماعی است، آینده دهه های در کشور ما با وجود این که بیش از ۹۵ درصد کل واحدهای تولیدی در گروه صنایع کوچک و متوسط قرار می گیرند، این شرکت ها سهم قابل توجهی در تولید ناخالص ملی و ایجاد ارزش افزوده کسب ننموده و از کمبودهای شدیدی رنج می برند(ربیعی، ۱۳۹۷).

در دو دهه گذشته با ظهور فناوری های جدید در تولید و ارتباطات، تحولاتی در قابلیت های واحدهای صنعتی، روش های تولید و توزیع و ساختار تشکیلاتی شرکت ها و صنایع پدید آمده که عموماً بر اهمیت واحدهای کوچک و متوسط افزوده است. افزایش رقابت و تمرکز شرکت ها بر فعالیت های محوری، موجب تفکیک عمودی شرکت ها، گسترش روابط پیمانکاری با تأمین کنندگان قطعات و مواد اولیه و تقویت روابط در زنجیره عرضه شده است همه این تحولات بر اهمیت واحدهای کوچک افزوده است. به علاوه چون فرآیند یادگیری درصنایع کوچک ومتوسط موجب تربیت مدیران توانمند می شود و خارج شدن این صنایع از صحنه رقابت زیان کمتری را بر جامعه تحمیل می کند، لذا صنایع کوچک و متوسط به عنوان بستر مناسبی برای ایجاد صنایع رقابت پذیر و توانمند محسوب شده و در اکثر کشورها بر سیاست گذاری مناسب برای این صنایع تأکید شده است (ربیعی، ۱۳۹۷).

طی دهه های اخیر و به ویژه پس از وقوع بحران مالی جهانی، عملکرد مؤثر کسب وکارهای کوچک و متوسط و قابلیت های کلیدی آن ها در عرصه اقتصاد سبب گردیده تا این گروه از کسب و کارها در سیاست گذاری های اقتصادی کشورها از اولویت برخوردار گردند. ضرورت فعالیت مستمر صنایع کوچک در اقتصاد به حدی است که از آن به عنوان ستون فقرات یک اقتصاد یاد می شود. صنایع کوچک و متوسط در قیاس با صنایع بزرگ در عین انعطاف پذیری و چابکی بیشتر در برابر فشارهای ناشی از رقابت حساس تر بوده و نیازمند حمایت ها و برنامه های خاص و منحصر به فردی هستند که سیاست ها و نظام سیاست خاص خود را می طلبد. از این رو است که موضوع حمایت از صنایع کوچک و متوسط به یکی از اساسی ترین برنامه ها و سیاست های اغلب کشورها اعم از توسعه یافته و یا در حال توسعه تبدیل شده است. طبق آمارها نزدیک به ۵۰ درصد ظرفیت اشتغال کشور در بخش صنعت مربوط به صنایع کوچک می شود (باقری و همکاران، ۱۳۹۳). در ایران صنایع کوچک از نظر تعداد با کشورهای دیگر برابری می کند اما از نظر میزان بازدهی فاصله ی زیادی با کشورهای پیشرفته داریم. از کل تعداد واحدهای صنعتی در کشور، تعداد ۸۰٫۰۴۶ واحد جزء واحدهای صنعتی کوچک هستند که این رقم بالا ضرورت اهمیت این بخش را نشان می دهد، لذا تقویت عملکرد صنایع کوچک و متوسط و بازتاب آن در بخش صنعت به مثابه راهکاری است که می توان در توسعه صادرات غیر نفتی، افزایش مقاومت و تاب آوری اقتصادی در برابر تحریم ها، ایجاد اشتغال پایدار و در نهایت دست یابی به یک اقتصادی مؤثر از بحران های اقتصادی را برای کشور عزیزمان هموار سازد (نجفی کیارودی و همکاران، ۱۳۹۶). در همین راستا پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد صنایع کوچک و متوسط و نقاط ضعف و قوت آن به ارائه پیشنهادات و راه کار هایی جهت تقویت بیش از پیش آن بپردازد.

صنایع کوچک و متوسط در ایران

تعریف صنایع کوچک و متوسط در کشورهای مختلف با یکدیگر دارد و تابع شرایط اقتصادی و صنعتی حاکم است. برخی معیارهایی که برای تعیین نوع صنایع (کوچک، متوسط، بزرگ) به کار می روند عبارتند از: تعداد کارکنان، سرمایه، دارایی کل، حجم فروش و ظرفیت تولید که در این میان رایج ترین معیار، تعداد کارکنان است که این نیز از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. طبق تعریف رایج کمیسیون اروپا، کسب وکارهای کوچک و متوسط متشکل از صنایعی هستند که کمتر از ۲۵۰ کارکمند را در استخدام داشته باشند و درآمد سالانه آن ها از پنجاه میلیون یورو تجاوز نکند و یا کل تراز مالی سالانه آن ها از چهل و سه میلیون یورو فراتر نرود. صنایع به طور کلی به صنایع بزرگ، متوسط و کوچک تقسیم می شوند. صنایع بزرگ صنایعی هستند که از فن آوری های پیچیده بهره می برند. این صنایع دارای خط تولید طولانی با قابلیت انعطاف پذیری و نیز تولید انبوه هستند. معمولا بنگاه های کوچک و متوسط از سه ویژگی کیفی برخوردارند: ۱) مالکیت و مدیریت واحد ۲) مالکیت فردی و خانوادگی ۳) استقلال از سایر بنگاه ها.

در ایران براساس تعریف وزارت سمت و وزارت جهاد کشاورزی، بنگاه های کوچک و متوسط واحدهای صنعتی و خدماتی هستند که کمتر از ۵۰ نفر کارگر دارند. مرکز آمار ایران کسب و کارها را به چهار گروه طبقه بندی کرده است: کسب وکارهای با ۱ تا ۹ نفر کارمند، ۱۰ تا ۴۹ نفر کارمند، ۵۰ تا ۹۹ نفر کارمند و بیش از ۱۰۰ نفر کارمند، همچنین بر اساس طبقه بندی بانک مرکزی، واحدهای کمتر از ۱۰ نفر کارمند «خرد»، ۱۰ تا ۴۹ نفر کارمند «کوچک»، ۵۰ تا ۹۹ نفر کارمند «متوسط» و بیش از این تعداد «بزرگ» تعریف شده است (افتخاری و همکاران، ۱۳۹۶).

 بنگاه های کوچک و متوسط در اتحادیه اروپا

  1. بنگاه های خرد: ۹-۱ نفر نیروی کار

۲. بنگاه های کوچک: ۴۹-۱۰ نفر نیروی کار در است ان

٣. بنگاه های متوسط: ۲۴۹-۵۰ نفر نیروی کار

بعلاوه گردش مالی سالانه آنها بایستی کمتر از ۴۰ میلیون یورو و تعادل ترازنامه کمتر از ۲۷ میلیون یورو باشد. از نظر اقتصادی باید مستقل بوده و بیش از ۵۰ درصد آن متعلق به بخش خصوصی باشد (یونیدو، ۲۰۰۳).

تعریف صنایع کوچک و متوسط در آمریکا

در آمریکا کسب و کارهایی را که کمتر از ۵۰۰ نفر پرسنل داشته باشند شرکت کوچک نامیده می شود.

تعریف صنایع کوچک و متوسط در آلمان

در آلمان کسب و کارهای کمتر از ۱۰ نفر پرسنل را کوچک؛ و از ۱۰ تا ۴۹۹ نفر را کسب و کارهای متوسط محسوب می کنند. از نظر گردش مالی، صنوف دارای تا ۲۵ میلیون یورو گردش مالی در سال را صنوف متوسط و صنوف دارای گردش مالی در حدود ۲۵۰ هزار یورو را صنوف کوچک به حساب می آورند. اما با توجه به تعاریف گوناگون، گذشته از تعداد نیروی کار هر واحد، معمولا کسب و کارهای کوچک و متوسط از سه ویژگی کیفی برخوردارند که این ویژگی ها به آنها ماهیتی متفاوت از صنایع بزرگ داده است. این ویژگی ها عبارتند از (یونیدو، ۲۰۰۳):

  1. وحدت مالکیت و مدیریت

٢. مالکیت فردی و خانوادگی

٣. استقلال از سایر کسب و کارها

 

 

برخی عناوین مجموعه مقالات مرتبط:

۱- تاثیر صنایع کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی کشور ایران

۲- نقش صنایع کوچک و متوسط در کارآفرینی (صادرات)

۳- مشکلات  موجود در توسعه صنایع کوچک و متوسط در ایران

۴- نقش  صنایع کوچک و متوسط بر توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه

نقش شرکت های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی کشور با در نظر گرفتن شرایط تحریم

دیدگاهتان را با ما درمیان بگذارید
تعداد دیدگاه : 0
امتیاز کلی : 0.0
پیشنهاد شده توسط : 0 کاربر
بر اساس 0 دیدگاه
0
0
0
0
0

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

لطفا پیش از ارسال نظر، خلاصه قوانین زیر را مطالعه کنید:

فارسی بنویسید و از کیبورد فارسی استفاده کنید. بهتر است از فضای خالی (Space) بیش‌از‌حدِ معمول، شکلک یا ایموجی استفاده نکنید و از کشیدن حروف یا کلمات با صفحه‌کلید بپرهیزید.

نظرات خود را براساس تجربه و استفاده‌ی عملی و با دقت به نکات فنی ارسال کنید؛ بدون تعصب به محصول خاص، مزایا و معایب را بازگو کنید و بهتر است از ارسال نظرات چندکلمه‌‌ای خودداری کنید.
اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “سمینار نقش شرکت های کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی کشور با در نظر گرفتن شرایط تحریم”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

درخواست محصول

همچنین ممکن است دوست داشته باشید…

قیمت دوره

29,000 تومان

تعداد
Report Abuse
امتیازی ثبت نشده است
سطح آموزش متوسط
تعداد دانشجو : 0
تاریخ انتشار: 31 شهریور 1400آخرین بروزرسانی: 5 آبان 1400تعداد بازدید: 890
قوانین و مزایای استفاده
  • دسترسی به فایل محصول به صورت مادام‌العمر
  • تضمین کیفیت آموزش‌ها
  • فعال‌سازی آنی لینک دانلود، پس از ثبت سفارش
  • فروش فقط از طریق آکادمی الماس
  • به صورت رایگان یک یا چند آموزش را دریافت می‌کنید.
قیمت دوره

29,000 تومان

تعداد