طراحی خانه فرهنگ و هنر با تاکید بر مولفه های هنر اسلامی در شهر لارستان
چکیده
هنر اسلامی به بخشی از هنر اطلاق میشود که تجلی معنویت و تعهد انسان باشد و در جهت تعالی اندیشه و عمل انسان پیشروی میکند. هنر اسلامی یکی از ارزشمندترین دستاوردهای بشری در عرصه هنر به شمار میآید که تاثیر فرهنگ اسلامی را به تصویر میکشد. استفاده از هندسه انتزاعی و یا طرحهای اسلیمی در این نوع هنر به منظور ارتباط با معماری اسلامی مرسوم میباشد. به صراحت میتوان بیان کرد که یکی از مهمترین نمودهای هنر اسلامی، معماری میباشد. به عنوان مثال مساجد چهار ایوانه و ستوندار بازتاب هنر اسلامی در معماری است. همچنین میتوان هنر اسلامی را با ظرافتی منحصر به فرد در طراحی بناهای متفاوت از جمله خانه فرهنگ و هنر اعمال کرد. خانه فرهنگ و هنر عبارتست از موسسهای برای فعالیتهای فرهنگی مراجعه کنندگان که معمولاً دارای کتابخانه، سینما، تماشاخانه، موزه، میدانهای ورزشی و اسکانهای دیگر است. در این مطالعه، با بهره گیری از تمدن اسلامی، به بررسی نقش مولفههای هنر اسلامی و ارتباط آن با طراحی خانه فرهنگ و هنر پرداخته میشود. در ابتدا مولفه های هنر اسلامی از قبیل خوشنویسی، نقاشی، شعر اسلامی، موسیقی، قالیبافی، سفالگری و کاشیکاری، مجسمه سازی بطور کامل توصیف میشوند و سپس با توجه به تاثیر فرهنگ اسلامی در معماری، ارتباط این مولفه ها با معماری خانه فرهنگ و هنر شرح داده میشوند. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که روش پژوهش در این مقاله، روش توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده ها، روش کتابخانه ای میباشد.
مقدمه
هنر تراوش فطرت بشری است، گفتهاند که انسان به مقتضای نظام دنیای درون خود، دست به هنر آفرینی زده است. به بیان دیگر هنر آفرینی محرکی درونی و یا غریزی دارد و مانند خور و خواب و تولید مثل و دیگر فعالیتهای حیاتی بشر طبیعتاً برای حفظ زندگی بشری ضروری میباشد ( آرین پور، ۱۳۴۰: ص۵) مقدمه جستجوی ژرف در تاریخ به ما میگوید که انسان سه گمشده اساسی و عمده داشته است. او زمانی خود را در آرامش مییافته که به نوعی خود را نائل و یا دست کم مایل و نزدیک به این سه مطلوب میدیده است و آن عبارت است از: حقیقت (راستی)، خیر ( نیکی) و جمال (زیبایی). انسان برای غنودن در گسترههای بی پایانی از آرامش همه جانبه درونی، خود را ملزم به جستجو برای یافتن این سه کلید اصلی خوشبختی و خوشوقتی دانست. او در مسیر پی جویی حقیقت با علم ملاقات کرد، و در هنگامه یافتن خیر، به زیبایی دست یافت و آنگاه که در صدد نیل به زیبایی بود با رخساره دلارای هنر روبرو شد، (باوندیان ، علیرضا ، ۱۳۸۶:ص۲).
خانه هنر عبارتست از مؤسسه ای برای فعالیتهای فرهنگی مراجعه کنندگان که معمولاً دارای کتابخانه ، سینما، تماشاخانه، موزه، میدانهای ورزشی و اسکانهای دیگر است. فرهنگ معماری مدرن به طور سیستماتیک ، فضاهای شهری سنتی مانند خیابان و میدان را از شهرها حذف کرد و با تفکیک کاربریها بر اساس عملکرد آنها برای هر یک، یک مجموعه یا ساختمانهای اختصاصی در نظر گرفت. بدین ترتیب فروشگاههای کنار خیابانها به فروشگاههای بزرگ و مراکز خرید، دفاتر قدیم به مجموعههای اداری، تماشاخانهها و گالریها به مجموعههای عظیم فرهنگی نقل مکان کردند. این نگرش یک بعدی به پاسخگویی به نیازها موجب شد ابنیه مدرن به محفظههایی برای تعدادی کاربری مشخص برای کتابخانه، سینما، تئاتر، موزه، گالری تبدیل شوند، (معین، محمد، ج۳:ص۵۲). هنراسلامی مظهر تجلی صفت جمال الهی در صورتهای مادی است که توسط هنرمندان مسلمان خلاق و متعهد که هدفی جز رهبری، بیداری و تعالی روح انسانی ندارد، خلق می شود، (دادور،۱۳۷۹: ۳۴۲).
ویژگی هنر اسلامی این است که پیوسته با روح سنت سازگاری داشته باشد و این سـازگاری دسـت کـم در مظهر اصلی آن مانند معماری مکانهای مقدس نمودار است. هنر سـنتی و بـه تبـع آن معمـاری سـنتی بـه زیبایی اهتمام دارد، زیرا از میان همه صفات الهی که در این جهان متجلی شده، بیش از همه یادآور هسـتی مطلق است، (نصر،۱۳۸۰ :۱۶). هنر وزیبایی در تمامی مظاهر زندگی یک انسان سنتی یک مسلمان یـا یـک هندو یا یک بودایی تجلی دارد. از خانه امر و آسایش تا معبد یا مساجد راز و نیاز، از بـازار کسـب و کـار تـا مزرعه کسب و کار، به طوری که شمول هنر از فلسفه و عرفان در زندگی بیشتر است،اعـوانی، ۱۳۷۵ :۳۴۲ ).
هنر ایرانی برای اهل تفکر پشتوانه فوق العاده ارزشمند حیات معنـوی و فرصـتی گـران بهـا بـرای یادآور حقایق الهی است، (نصر،۱۳۷۵:۱۹۰). معماری سنتی نتیجه تجلی وحدت در ساحت کثرت اسـت و توازن و هماهنگی ناشی از آن، جلوهای رهایی بخش دارد که انسان را از بند کثـرت رهـا مـیسـازد و بـه او امکان میدهد تا وجد و نشاط بی حد و حصر تقرب به خدای یگانه را تجربه کند، (همان، ۱۹۴). مضمون اساسی اسلامی همان وحدتی است که همواره در همه سطوح هنر آن وجود است و کار هنرمند تنهـا شناختن و نمایان ساختن آن است، (بورکهارت، ۱۳۶۵ :۸۵ ).
هنر سنتی به ویژه هنر اسلامی در محیط زندگی انسان سادگی را به کمک میگیرد و از قیـامهای عصیانگر علیه نظام خلقت، که ویژگی بارز انسان پرومتهای و خلاقیتهای هنری اوست، اجتنـاب مـیکند. همین طور شهر سنتی اسلامی به پیروی از نظام طبیعت به تـانی سـر از خـاک بر مـیآورد، از منـابع طبیعت استفادهای بهینه میکند و وقتی خالی از سکنه شد، بار دیگر به آرامی به آغوش خاک باز میگردد، (نصر، ۱۳۷۵ : ۵۷ ).
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه
۱-۲- بیان مساله
۱-۳- هدف از انتخاب موضوع
۱-۴- سوال پژوهش
۱-۵- اهداف پژوهش
۱-۵-۱- اهداف علمی
۱-۵-۲- اهداف کاربردی
۱-۶- جنبه نوآوری تحقیق
۱-۷- فرضیه پژوهش
۱-۸- روش کار
۱-۸-۱- نوع روش تحقیق
۱-۸-۲- روش گردآوری اطلاعات (میدانی، کتابخانهای و غیره)
۱-۸-۳- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
۱-۹- تعاریف مفهومی
۲-۱- فرهنگ
۲-۲- آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﯽ و ﻣﻔﻬﻮم ﻓﺮﻫﻨﮓ
۲-۳- فرهنگ و تمدن
۲-۴- تقسیم بندی تعاریف فرهنگ
۲-۵- رابطه فرهنگ و معماری
۲-۶- نقش عوامل فرهنگی و اجتماعی درمعماری
۲-۷- فرهنگسرا
۲-۸- لزوم ایجاد فرهنگسرا
۲-۹- اهمیت تأسیسات فرهنگی – اجتماعی
۲-۱۰- ضرورت مجموعه های فرهنگی
۲-۱۱- اوقات فراغت
۲-۱۲- مفهوم جامعه شناسی اوقات فراغت
۲-۱۳- ﮐﺎرﮐﺮدهای اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ
۲-۱۴- اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ در دوران ﺑﺎﺳﺘﺎن
۲-۱۵- معماری اسلامی
۲-۱۶- حکمت معماری اسلامی
۲-۱۷- معماری و حکمت ناب ایرانی
۲-۱۸- پویایی و حکمت معماری اسلامی
۲-۱۹- قالب و محتوا در معماری اسلامی
۲-۲۰- معرفی اندام های معماری
۲-۲۰-۱- چهارطاقی
۲-۲۰-۲- ایوان
۲-۲۰-۳- میانسرا یا حیاط
۲-۲۱- نقش اندامها در بناهای تاریخی
۲-۲۱-۱- چهارطاقی
۲-۲۱-۲- ایوان
۲-۲۱-۳- میان سرا
۲-۲۲- معنی و عملکرد تزئین
۲-۲۲-۱- آجر
۲-۲۲-۲- گچ بری
۲-۲۲-۳- کاشی و معرق
۲-۲۳- نقش نور در معماری
۲-۲۳-۱- ﻧﻮر در ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﻲ
۲-۲۳-۲- ﻧﻮر در ﻣﻌﻤﺎری اﺳﻼمی
۲-۲۳-۳- نور در ﻣﺴﺎﺟﺪ
۲-۲۳-۴- نور در ﻓﻀﺎهای ﻏﻴﺮﻣﺬهبی
۲-۲۴- هنر
۲-۲۵- فرهنگ
۲-۲۶- معماری اسلامی
۲-۲۷- هنر اسلامی
۲-۲۸- مولفههای هنر اسلامی
۲-۲۸-۱- خوشنویسی
۲-۲۸-۲- نقاشی
۲-۲۸-۳- قالیبافی و منسوجات
۲-۲۸-۴- کاشیکاری
۲-۲۸-۵- مقرنس
۲-۲۸-۶- مجسمهسازی
۲-۲۸-۷- موسیقی
۲-۲۸-۸- شعر
۲-۲۹- پیشینه مراکز فرهنگی
۲-۳۰- تاریخچه اوقات فراغت در ایران
۲-۳۱- پیشینه کاربرد واژه معماری اسلامی
۲-۳۲- پیشینه پژوهش
۲-۳۳- نمونههای موردی داخلی و خارجی
۲-۳۳-۱- مرکز فرهنگی آمریکایی– مکزیکی
۲-۳۳-۲- مرکز ژرژ پمپیدو
۲-۳۳-۳- مرکز فرهنگی ژان ماری تیجبائو
۲-۳۳-۴- فرهنگسرای خاوران توسط کامران افشاری
۲-۳۳-۵- مرکز بین المللی فرهنگی اصفهان
۲-۳۳-۶- مجتمع فرهنگی- سینمایی دزفول
۳-۱- روش تحقیق
۳-۱-۱- پژوهش کیفی
۳-۱-۲- تحقیق تفسیری
۳-۱-۳- راهبرد: روایت و تحلیل در تحقیق تفسیری- تاریخی
۳-۲- روش تحقیق
۳-۳- جامعه آماری
۴-۱- مقدمه
۴-۲- نمونهگیری و حجم نمونه
۴-۳- آنالیز دادهها
۴-۳-۱- آمار توصیفی
۴-۳-۲- یافتههای استنباطی
۴-۴- نتایج
۴-۵- نتیجه گیری:
۵-۱- موقعیت و تاریخچه لارستان
۵-۲- لارستان در عصر صفویه
۵-۳- لارستان در عصر قاجار
۵-۴- لارستان قبل از اسلام
۵-۵- لارستان بعد از اسلام
۵-۶- ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی لارستان
۵-۷- زبان لاری
۵-۸- آب و هوای لارستان
۵-۹- خاک لارستان
۵-۱۰- پوشش گیاهی لارستان
۵-۱۱- بادهای غالب
۵-۱۲- رودهای لارستان
۵-۱۳- ناهمواریهای لارستان
۵-۱۴- معیارهای انتخاب سایت :
۵-۱۵- سایت های انتخاب شده برای پروژه
۵-۱۶- الف) جدول مقیاس معیارها:
۵-۱۷- ب) بررسی معیارها :
۵-۱۷-۱- معیار اول: دسترسی
۵-۱۷-۲- معیار دوم: کیفیت بصری(دیدها) :
۵-۱۷-۳- معیار سوم) مساحت :
۵-۱۷-۴- معیار چهارم) سازگاری :
۵-۱۸- دسترسی
۵-۱۸-۱- ورودی ساختمان
۵-۱۸-۲- طراحی داخلی
۵-۱۸-۳- بخش تجاری
۵-۱۸-۴- سرویس های بهداشتی
۵-۱۸-۵- مطالعه و تعیین عناصر اصلی مجموعه
۵-۱۹- طبقه بندی عام فضاهای اصلی و فرعی
۵-۱۹-۱- فضاهای آموزشی
۵-۱۹-۲- فضاهای کمک آموزشی
۵-۱۹-۳- فضاهای رفاهی و خدماتی
۵-۱۹-۴- ضوابط طراحی در گروه فضاهای آموزشی
۵-۲۰- مشخصات فضاهای آموزشی
۵-۲۰-۱- کلاسهای تئوری
۵-۲۰-۲- کارگاه ها
۵-۲۰-۳- موسیقی
۵-۲۰-۴- کلاسهای موسیقی
۵-۲۰-۵- فضای تجهیزات موسیقی
۵-۲۰-۶- کتابخانه
۵-۲۰-۷- تسهیلات مطالعه انفرادی
۵-۲۰-۸- مشخصات فضاهای قرائت
۵-۲۰-۹- نمایشگاه
۵-۲۰-۱۰- مشخصات فضاهای اداری
۵-۲۱- پارکینگ:
۵-۲۱-۵- پیشخوان ها :
۵-۲۲- ضوابط کلی طراحی سینما (آمفی تئاتر)
۵-۲۲-۱- سالن نمایش
۵-۲۲-۲- بخش اداری
۵-۲۲-۳- اتاق پروژکتور
۵-۲۲-۴- تناسبات پردهها در سیستمهای مختلف نمایش و عرف بینالمللی
۵-۲۲-۵- ارتفاع پرده از کف سالن
۵-۲۲-۶- مشخصات صندلی سالن
۵-۲۲-۷- شیب سالن
۵-۲۲-۸- ورودی و خروجی سالن نمایش
۵-۲۲-۹- راهروهای سالن نمایش
۵-۲۲-۱۰- رامپها و بالابرها
۵-۲۳- فضای سبز
۵-۲۳-۱- بافت گیاه
۵-۲۳-۲- گیاهکاری داخلی
۵-۲۴- نورپردازی
۵-۲۵- آبنما و فواره های تزئینی
۵-۲۶- سطل های زباله
۵-۲۷- سنگفرش ها
۵-۲۸- نشانه ها
۵-۲۹- ضوابط مربوط به تأسیسات
۵-۲۹-۱- تاسیسات مکانیکی و بهداشتی
۵-۲۹-۲- تاسیسات
۵-۲۹-۳- سایه بانهای طبیعی
۵-۳۰- پیشنهادات جهت طراحی
۵-۳۱- تعیین مصالح ساختمانی
۵-۳۲- انتخاب جهت استقرار ساختمان
۵-۳۳- تهویه مورد نیاز
۵-۳۴- تحلیل اصول طراحی
۵-۳۴-۱- کانسپت و طرح ایده
۵-۳۵-۱- میزان مقاومت سازه های ساختمان آی سی اف
۵-۳۵-۲- تقسیم بندی ساختمان ها بر حسب سیستم سازه ای
۵-۳۵-۳- ویژگی ها
۵-۳۵-۴- صرفه جویی انرژی در سیستم I.C.F
۵-۳۵-۵- خواص بلوک ها I.C.F
۵-۳۶- معرفی سیستم سرمایش و گرمایش تاسیساتی
۵-۳۶-۱- سیستمهای گرمایش و سرمایش مرکزی:
۵-۳۶-۲- موتورخانه:
۵-۳۶-۳- مزایای سیستم های گرمایش و سرمایش مرکزی:
۵-۳۶-۴- تجهیزات به کار رفته در موتورخانه ها:
۵-۳۶-۵- سیستم جذبی
مراجع
هنوز بررسیای ثبت نشده است.